Czym różni się aronia od ironii

Przeglądając sobie ostatnio źródła ruchu sieciowego natknęłam się na dziwną stronę, z której ktoś wszedł sobie na mojego bloga. Ponieważ miałam ważniejsze rzeczy do roboty, to oczywiście sprawdziłam, o co właściwie chodziło, a potem przypomniało mi się, czemu właściwie ktoś, dzięki tej stronie, miałby przeniknąć w takie końce internetu, jak moja skromna witryna.

Tekst dotyczył szafiarek,  a jego autor pisał o tym, dlaczego ich nie lubimy. Co pisał, to pisał. Mniejsza o to, ważne było to, JAK pisał - a pisał posługując się pewnym cudownym zabiegiem:

- Widzę, sierżancie, że most przetrwał kolejną nockę i nie zo­stał skradziony. Dobra robota.
- Nigdy dość ostrożności. Stale to powtarzam.
- Jestem pewien, że obywatele mogą spać spokojnie w cudzych łóżkach, wiedząc, że nikt się nocą nie wymknie z pięcioma tysiąca­mi ton mostu.
W przeciwieństwie do krasnoluda Modo sierżant Colon znał znaczenie słowa \"ironia\". Uważał, że to owoc podobny do aronii. Uśmiechnął się z szacunkiem.
- Trzeba być sprytnym, żeby pokonać współczesnych międzyna­rodowych przestępców, panie Poons - powiedział.

Terry Pratchett, Kosiarz

Pomysł na człowieka-mema: Fabjulus, fot.: Neina

Weszłam tam dzisiaj i poczytałam komentarze. Wnioski z komentarzy są takie, że bardzo dużo osób, zaskakująco dużo, wciąż nie odkryło, że ironia to nie owoc. Zaintrygowanych odsyłam pod wskazany link, ostrzegam, jest kancerogenny, a sama przechodzę do sedna, czyli próby (z góry skazanej na porażkę) wyjaśnienia, czym właściwie jest ironia.

Zacznę od najważniejszego. Ironia to nie owoc, owocem jest aronia, która wygląda tak:

Aronii - w przeciwieństwie do ironii - nie lubię i nie używam. 

Czym jest zatem ironia? Ironia, moi drodzy, jest środkiem stylistycznym. Pojęcie środka stylistycznego powinniście znać z lekcji polskiego (a przynajmniej uczyli o tym, jak i o rozbiorze logicznym i gramatycznym zdania, za moich szkolnych czasów, kiedy dinozaury biegały zamiast husky w psich zaprzęgach). Słowo ironia pochodzi z greki. Jego przodkiem jest piękny wyraz eironeia, który oznacza "żart, kpinę" (dobre imię dla kota swoją drogą). Definicja ironii brzmi następująco: 

Figura stylistyczna polegająca na sprzeczności między dosłownym znaczeniem wypowiedzi, pozornie naturalnym i serio, a jej znaczeniem intencjonalnym, przeciwstawnym, negującym je i ośmieszającym, zamierzonym przez autora i na ogół rozpoznawalnym dla odbiorcy. Sygnałem ironiczności w akcie mówienia jest zakwestionowanie znaczenia dosłownego przez intonację, gest, mimikę. W tekście na ironię wskazuje kontekst oraz dystans mówiącego wobec jej przedmiotu.

2. Ironia służy celom satyrycznym, jest formą dowcipu,

elementem parodii. Jest wyrazem poczucia wyższości mówiącego wobec tematu, ale może być też zwrócona przeciw samemu sobie (autoironia).

Słownik terminów literackich

Wiem, jaka może być kontra - w internetowym tekście ciężko posługiwać się gestem lub mimiką. Jednak w trakcie lektury tekstu można posłużyć się czymś zupełnie innym, inteligencją, której to wam i sobie życzę. ;)